Davudoğlu-Klinton görüşündə sərt mesajlar!

Xarici işlər naziri Əhməd Davudoğlu və ABŞ dövlət katibi Hillari Klinton görüşü sona çatdı.



ABŞ dövlət katibi Hillari Klinton, bu gün ilk olaraq həmkarı Əhməd Davudoğlu ilə görüşdü. Görüşdən sonra edilən mətbuat konfransında Clinton,'' Bu gün, Amerika və Türk qrupları arasında notlarımızı paylaşdıq və ortaq bir əməliyyat şəkil ortaya qoymaq istədik'' dedi.

Conrad Oteldə mətbuata bağlı həyata keçirilən görüşün əvvəlində mətbuat mənsublarının qısa müddət görünüş almasına icazə verildi.



Davudoğlu:

Annanın istifasından sonra diplomatik işlərdə fasilə oldu. Sahədə də insani vəziyyət daha dəhşətli hal alır.

Türkiyəyə sığınan qaçqınların sayı 55 mini aşdı.

Suriyadan gələn dostlarımız Türkiyədə özünü evində hiss edəcək şəkildə imkanlarımızı səfərbər edirik.

Bir an əvvəl Suriyada bu insanlıq faciəsini son verəcək qərarlı addımların atılması diləyimiz.

Suriyada keçid dövrünün ən qısa müddətdə tamamlanması mövzusunda razı qaldıq.

Türkiyənin və ABŞ-ın bu mövzuda atacağı addımlar mövzusunda ortaq addımlar atma dayanıqlılığı var.

Önümüzdəki dövrdə BMT Baş Kabinetində və Təhlükəsizlik Şurasında Suriyanın dostları olaraq atacağımız addımları bu gün nəzərdən keçirdik.

Daha çox bir araya gələrək ya da telefonla məsləhətləşmələrə artırmağa qərar verdik.

Klinton:

Burada olmaq mənim üçün qürur

Əvvəlcə bu anda PKK-nın hücumları səbəbiylə həyatını didərgin düşmüş başsağlığı diləmək istəyirəm

Suriyanın dostları olaraq Parisdə bir ay əvvəl toplandıq. O zamandan bəri Suriyada hücumlar daha çox artdı

Müxalifət yüklendikçe daha çox hücuma uğradılar

Esad rejimini qınayan və siyasi bir sülh prosesi təklif edən bir müqavilə təklif etdilər Cenevrədə

Ancaq Rusiya və Çin Təhlükəsizlik Şurasında lazım olan oyu vermədilər

3 əhəmiyyətli mövzudan bəhs etdik

Müxaliflərin şiddətini dayandırma səylərinə dəstək olmaq

Suriyada demokratik bir keçidi təmin etmək

ABŞ müxaliflərə silah xaricində insani köməklər göndərir

Bu gün Amerika və Türk qrupları arasındakı qeydləri karşılaştırdık və müxaliflərə necə kömək edə bilərik bunu danışdıq. Bu şiddəti necə durdururuz onu danışdıq

İran, Suriya və Hizbullaha sanksiya öngördüğümüzü söylədik ki bu qruplar Əsədin başda dayanmasını istəyir

Bölgədə təcili bir vəziyyətdə olan humanitar böhranı önləmək üçün bir şeylər etməliyik.

Suriyada 2 milyondan çox insan, insani köməyə möhtac

Türk xalqına Suriyalı qaçqınlara istiqamətli misafirperverliğiniz üçün təşəkkür edirəm

Bir çox yığıncaqlara qatıldım qaçqın və sığınmacılarla görüşdüm

Bütün sığınmacılar ev sahibi ölkələrinə təşəkkür edirlər

Sığınacaq axtaran şəxslər qadınlardan biri Suriya rəhbərliyi onun kəndini yakınca bura qaçmış.

Həm təhsil, həm qida, həm də insani köməyə ehtiyac duyanlara bunları təmin edir Türkiyə.

BMT Mühacirlər Yüksək Kabinetinə 5 milyon dollar yardım etdik.

Türkiyədə olan qaçqınlara yardımın göstərilməsi üçün vəsait ayırdıq.

Heç kim Esad rejiminin nə vaxt düşəcəyini bilmir amma bu günün gələcəyini bilirik.

Suriya xalqı keçid prosesini özü reallaşdıracaq.

Iqtisadiyyatlarını düzeltecekler, təhlükəsizliyini artıracaqdır, ölkənin kimyəvi silahlarını yox etmələri lazım olacaq.

Bütün bunların diqqətli bir şəkildə planlaşdırılması və beynəlxalq cəmiyyətdən gələcək dəstəklə təmin edilməsi lazımdır.

Bu gün bizdə istişarelerimizde bunu necə destekleyebileceğimizi görüşdük.

Bir çox B planı inkişaf etdirməyimiz lazım olacaq.

Türkiyənin Suriyanın PKK-ya qucaq çıxarmaması diləyinə edirik.

PKK-nın orada konuşlanmasını biz də istəmirik

Türkiyənin bizim müttəfiqimiz olması qürur vericidir

Sual-cavab hissəsi

SUAL: Daha çox detaylandırır bilərsinizmi? Bundan sonrakı keçid dövründə kafi vəziyyətdədirlər mı? Bölgədə kimlər döyüşür? Suriyanın terroristlərə qucaq açan bir bölgə halına gəldiyini söylədiniz?

Klinton: Görüşdüyüm müxalif fəalların nələr etdikləri məlumatını aldım. Getdikləri, yerlərdə bölgədə Suriyanın demokratik və plüralist bir ölkə halına gəlməsini məqsəd qoyurlar və əllərindən gələni edirlər. Türkiyədə var amma Suriyada azad bir mətbuat olmadığını söyləyirlər. Ədalət sistemiylə əlaqədar problemlərdən bəhs etdilər. Qadınların vəziyyəti ilə əlaqədar də danışdıq. Suriyadakı qadınlar şiddətə məruz qalan ən böyük seqment. Qadınların dəstəyə ehtiyacı var. Tələbə nümayəndələri sülh şəkildə göstərilər təşkil edirlər. Çöldəki müxalifət arasında tam bir-birlik olmadığından şikayətlənirlər. Gənclərdən biri birləşmiş bir cəbhə halına gələ umudundan bəhs etdi. Hələbdən gələn bir gənc tankların necə bombardmana tutduğunu izah etdi mənə. Qarşıdurmanı bir an əvvəl bitirmək lazımdır. Bunu daha çox ölümə səbəb olmadan etmək lazımdır. Gənc fəallarla görüşdükdən sonra çox təsirləndim. ABŞ, bu anda həm vətəndaş cəmiyyətə həm də fəallara böyük miqdarlarda pul təmin edir. Bu pulu necə verdiyimiz mövzusunda detal vermək istəmirəm. Onları təhlükəyə atmaq istəyirəm. Çox sıx bir planlaşdırma prosesi keçirməliyik. Bu vəziyyətin yəni hərəkət planının detallarına gəlirik. Hər iki dövlətin də bütün detallara hakim olması lazımdır. Kəşfiyyat xidmətləri və əksəriyyətinin böyük öhdəliyi var. Bir araya gəlib iş qrupları quracağıq. Kimyəvi silahlar mövzusu böyük narahatlıq yaradır. Kimyəvi silahları pis əllərə salmaqdan çıxarmalıyıq

Davudoğlu: İki ana barədə sıxlaşacağı. Ola biləcək mənfi ssenarilərə qarşı necə reaksiya verəcəyik, mənfi ssenarilər içində böyük bir insani köç dalğası yaşana bilər. Bəzi qruplar öz suverenliklərini qurmağa qalxa bilər. Kimyəvi silahlarla əlaqədar potensial təhlükə var. Suriyadakı məzlum xalqa hər cür qorumağı təmin edərik. Amma bu xalq davamlı hava bombardmanı altında yaşayırsa, ki bu bir çox yönü ilə müharibə cinayətləri içinə girər. Bu mövzuda beynəlxalq cəmiyyətin səssizliyini pozması lazımdır. Biz əlimizdən gələn hər şeyi edirik. Ciddi bir koordinasiya var idi. İndi ola biləcək mənfi şeylərə qarşı daha praktik işlər etmə qərarı aldıq. Yeni Suriyada nizamlı bir keçişin təmin edilməsi üçün atacağımız addımlar ola bilər. Bu görüşümüz olduqca faydalı bir infrastruktur meydana gətirdi

SUAL: Həm çöldə həm də içəridəki Suriyalılar danışıqlardan bilirəm, beynəlxalq cəmiyyətin hərəkətsizliyindən şikayətlənib özlərini tək hiss etdiklərini söyləyirlər. Görüşdüyünüz konkret həllər varmı? Uçuşa qadağan bölgələr, tampon bölgələrdən bəhs etdiniz mi? Türkiyədə də kürd varlığından və Suriyue2nin şimalındakı PKK varlığından narahatlıq duyulur. Bu narahatlıq eşidiləcək bir vəziyyət mu?

Klinton: bəhs etdiyiniz problemlər bizim hörmətli Bakanla görüşdüyümüz mövzular. Bu mövzuda daha çox analizə ehtiyac duyulduğunu söylədik biz də. Rəhbərliyin zalimliğinin sərhədləri yox. Şübhəsiz hörmətli nazir da bilir ki əlimizdən gələni istifadə şiddəti durdurmalıyız. Daha çox şiddət yaratmaq deyil məqsədimiz. Bunu necə etdiyimiz çox əhəmiyyətli. Ola biləcək planı yaratmaq əhəmiyyətli. Ola biləcək bütün ssenariləri görüşdük. Bizim əsas hədəfimiz şiddətin və qan axmasıdır bir an əvvəl dayanması. Buna çatarkən də hər şeyi ətraflı analiz etməliyik. PKK mövzusuna gələcək olsaq, ABŞ Türk müttəfiqimizə müdafiə hər zaman ona dəstək olur. Birlikdə radikalliği və terror probleminə qarşı çiyin omuzayız və PKK-ya qarşıyıq. Biz bu mövzuda endişeleniyoruz. Terroristlərin bu anda Suriyada davam edən Suriya xalqının qanuni mübarizəsini istifadə edərək öz gündəmlərinə meydana gətirmələrinə və boşluqlar taparaq buradakı şiddəti təhrikləri bizi narahat. Türk xalqının qorunması üçün əlimizdən gələni edəcəyik.

Yorumlar